Menopauza to etap w życiu kobiety związany z szeregiem zmian w organizmie. Wśród nich, oprócz uderzeń gorąca i wahań nastroju, coraz częściej mówi się o problemie „mgły mózgowej” – uczucia psychicznego letargu, zapomnienia i trudności z koncentracją. Nowe badania zaprezentowane na dorocznym spotkaniu Towarzystwa Menopauzy oferują naukowe wyjaśnienie tego zjawiska. Może pomóc w opracowaniu skuteczniejszych metod wspierania kobiet w tym okresie.
Co dzieje się w mózgu podczas menopauzy?
Naukowcy dokonali przeglądu dowodów naukowych i zidentyfikowali kilka kluczowych zmian w strukturze mózgu. Główne:
- Zmniejszona objętość istoty szarej w korze czołowej i skroniowej, a także w hipokampie – obszarach odpowiedzialnych za pamięć i podejmowanie decyzji. Może to prowadzić do pogorszenia niektórych typów pamięci.
- Hiperintensywność istoty białej (jasne punkty w MRI) – wiąże się z ryzykiem pogorszenia funkcji poznawczych i zaburzeń emocjonalnych. Zmiany takie częściej występują u kobiet z wczesną menopauzą lub częstymi uderzeniami gorąca.
- Zwiększona gęstość receptorów estrogenowych – Mózg może próbować zrekompensować spadek poziomu hormonów, co jest związane z problemami z pamięcią.
Należy pamiętać, że niektóre zmiany mogą być odwracalne: objętość istoty szarej czasami powraca po menopauzie. Wskazuje to na zdolność mózgu do przystosowania się do zmian.
Dlaczego estrogen wpływa na mózg?
Estrogen odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu mózgu. Według dr Fatimy Naqvi, położnika i ginekologa w Atlantic Health, spadek poziomu hormonów w okresie menopauzy może spowodować „przebudowę” mózgu.
„Jeśli jajniki wytwarzają mniej estrogenu, mózg zaczyna przeprogramowywać swoje procesy, aby to zrekompensować” – wyjaśnia.
Jednak przyczyny tych zmian nie są jeszcze w pełni poznane. Naukowcy skupiają się na tym, jak dokładnie zachodzą te procesy, a nie na ich korzeniach.
Co jeszcze może powodować mgłę mózgową?
Doktor Jennifer Wu, położnik i ginekolog w Northwell Lenox Hill Hospital, podkreśla, że menopauza to nie tylko okres hormonalny.
- Brak snu jest częstym problemem pogłębiającym trudności poznawcze.
- Stres — menopauza jest często postrzegana jako etap trudny, wpływający na koncentrację i stan emocjonalny.
- Czynniki psychologiczne – zmiany w zachowaniu, zmęczenie i niepokój mogą zwiększyć uczucie „mgły”.
Jak sobie poradzić z problemem?
Autorzy badania mają nadzieję, że ich praca pomoże w opracowaniu nowych metod leczenia. Tymczasem eksperci zalecają:
- Zrównoważona dieta z pokarmami bogatymi w kwasy omega-3 (ryby, orzechy), które mogą wspierać zdrowie mózgu.
- Regularne ćwiczenia – poprawiają krążenie krwi i funkcje poznawcze.
- Terapia hormonalna – może pomóc w przypadku ciężkich objawów, ale nie jest „magiczną pigułką”. Doktor Naqvi zaleca omówienie tego z lekarzem we wczesnych stadiach menopauzy.
- Unikaj nieuregulowanych suplementów — rynek leków wspomagających pracę mózgu nie jest kontrolowany, dlatego ważne jest, aby skonsultować się ze specjalistą.
Wniosek
Menopauza to trudny etap, który wpływa nie tylko na ciało, ale także umysł. Współczesne badania otwierają nowe horyzonty w zrozumieniu powiązań między hormonami, strukturą mózgu i objawami poznawczymi. Kluczem do złagodzenia schorzenia jest jednak zintegrowane podejście: od odżywiania i aktywności fizycznej po właściwe stosowanie metod medycznych. Należy pamiętać, że każdy organizm reaguje inaczej, a wsparcie specjalistyczne odgrywa kluczową rolę
